قرآن کریم، متن محوری دین اسلام و اساس آن می‌باشد؛ و از این‌رو، در باور اسلامی ارج و اعتبار قرآن کنونی، امری بنیادین و راهبردی است. یکی از ادله این اعتبار و در عین حال برجسته‌ترین آنها، تواتر قرآن است؛ یعنی این باور که قرآن در درازای تاریخ به تواتر و پی‌در‌پی از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است. اهمیت این مسئله زمانی آشکارتر می‌شود که بدانیم این کتاب بر خلاف کتب ادیان پیشین در کنار کارکرد انتقال و ترابرد آموزه‌های دینی، معجزه حضرت محمد صلی الله علیه و آله و دلیل پیامبری ایشان نیز بوده و می‌باشد. بنابراین، اثبات و یا رد تواتر قرآن در مرتبه بالائی از ارزشمندی و اهمیت قرار دارد. در ادامه، پژوهش «تواتر قرآن، چیستی، چرایی، چگونگی و چالش‌ها» به شما معرفی خواهد شد که در مقام بررسی مفاد مدعای تواتر قرآن و نیز ادله آن بوده است.
نگارنده در این پژوهش مدعای تواتر قرآن را در قالب چهار پرسش اصلی و ده‌ها پرسش فرعی، مورد بررسی قرار می‌دهد. گام نخست را به بررسی این امر می‌پردازد که مراد مسلمانان از تواتر قرآن چیست؟؛ آنها از تواتر قرآن، چه معنایی را اراده کرده‌اند و چه می‌خواهند بگویند؟ بنابراین، به عنوان پیش‌زمینه جستار اصلی و برای پی بردن به اینکه مراد مسلمانان از تواتر قرآن چیست، به تعریف تواتر در لغت و اصطلاح پرداخته است.
از آنجا که برخی در اصل روی‌دادن خبر متواتر خدشه کرده و این امر را نشدنی دانسته‌اند. برخی یقین‌ساز بودن متواترات را نپذیرفته‌اند؛ و دیگرانی هم هستند که آنها را از نظریات دانسته‌اند و نه بدیهیات؛ تک‌تک این اشکالات مطرح و بررسی شده‌اند.
سپس اقسام تواتر را تعریف و مشخص شده که مراد مسلمانان از تواتر قرآن، کدام قسم است. پرسش دیگری که به آن پاسخ داده شده این است که مدعیان تواتر قرآن، چه چیز آن را متواتر می‌دانند؟ در ادامه در راستای آشکارشدن هر چه بهتر و بیشتر مراد مسلمانان از تواتر قرآن، به سراغ موافقان و مخالفان این ادعا رفته و سخنان آنها را به نگاره نشسته است.
بحث با پاسخ به دو پرسش ادامه خواهد یافت: نخست اینکه چرا قرآن باید متواتر باشد؟ به عبارت بهتر کارکرد تواتر قرآن چیست؟ پرسش دوم هم اینکه چرا قرآن متواتر است؟ مسلمانان به چه دلیل و برهانی، مدعی‌اند قرآن متواتر است؟ دلیل یا ادله مسلمانان به سود این ادعا چیست؟
هر چند مهمترین دلیل مسلمانان بر اینکه قرآنِ کنونی همان قرآنی است که پیامبرصلی الله علیه وآله آورده، تواتر است. اما آیا با چشم‌پوشی از تواتر قرآن، راه دیگری برای اثبات اصالت آن وجود دارد؟ این پرسش دیگری است که در این پژوهش به آن پاسخ داده شده است.
نویسنده در ادامه در مقام پاسخ به این پرسش بر می‌آید که قرآن چگونه متواتر شد؟ یک متن همانند قرآن چه ویژگی‌هائی داشته که به صورت متواتر بازگفت شده است؟ در پایان نیز به اموری که دستکم از نگاه برخی می‌توانند این مدعا را تحت الشعاع قرار داده و درستی آن را خدشه‌دار سازند، می‌پردازد. در این نوشتار از این امور به عنوان چالش‌های تواتر قرآن یاد می‌شود. پس از پرداختن به هر چالش و ارائه گزارشی پیرامون آن، رابطه آن چالش با عدم تواتر قرآن تبیین گشته و در پایان پاسخ‌هایی که تاکنون در راستای حل چالش ارائه شده‌اند، مطرح می‌شوند.
.......
Tawatur of the Quran,
what, why, how and the challenges
The Quran is the basis of the religion of Islam and the miraculous miracle of the last prophet Muhammad. The most important reason for the Muslims to believe that the text is authentic and that the current Qur'an is revealed in the Qur'an is to the Prophet. Although the Qur'an has been accepted by many Muslim scholars, some claim to be Muslim consensus in this regard, and it's even claimed that this is a necessity of the religion of Islam, But there are some things that seem to challenge the claim of frequency of the Quran.
In this paper, the first attempt is made to explain the claims of the Muslims and to determine exactly what their meaning is about the frequency of the Quran. Then we answer the question why Muslims seek to prove the frequency of the Quran and what is the benefit of this frequency for Quran? In the following, the Muslims' evidence of proof of the realization of the frequency has been examined. During the main question, the question was answered that, regardless of t frequency of the Quran, what other evidence could be presented in order to prove the authenticity of the Quran? In the next step we will explain how the Qur'an was made frequency. The last topic in this article is about the challenges of this claim and the responses given to those challenges.
This essay reflects the thoughts of Muslim scholars and attempted to present a general perspective on the thoughts of the frequency of the Quran among Muslims from the beginning to the present. Therefore, the author has tried to speak less and more reflects the views of Muslim scholars.
Keywords: Quran, frequency of the Quran, Challenges of frequency of the Quran, Proponents and opponents of frequency of the Quran
.
